روش ها و ويژگي‌هاي مطالعه

ولي طالبي ـ كارشناس ارشد علوم تربيتي

هدف هاي مطالعه و تحصيل

    در بحث انگيزش توضيح داديم كه دانش آموز بنا به دلايل و نياز هايي كه احساس مي كند بايد در وجودش انگيزه تحصيلي ايجاد گردد و اين انگيزه بايد به تعيين هدف منجر شود. هدف هاي آموزشي عموماً به دو طبقه اهداف كلي و اهداف رفتاري تقسيم مي شوند. هدف كلي يك دانش آموز از تحصيل و مطالعه مي تواند دست يافتن به مدارج بالاي علمي، يافتن شغل مرتبط با رشته تحصيلي، رسيدن به پست هاي مهم اداري و سياسي و اقتصادي و اجتماعي و غيره باشد؛ و متأسفانه شايد تعدادي از دانش آموزان اصلاً هدف مهمي از تحصيل نداشته باشند؛ چنين افرادي انگيزه تحصيلي لازم و كافي را نداشته و هدف خاصي را از تحصيل دنبال نمي كنند. اين ها افرادي هستند كه استفاده مطلوب از كلاس معلم ندارند ، وقت سايرين را تلف مي كنند و فقط به دنبال خوش گذراني هستند و هميشه هم نمرات سطح پاييني دارند؛ چون هدف مهمي ندارند كه براي آن تلاش كنند.

   هدف هاي جزئي و رفتاري تحصيلي شامل فعاليت هاي روزمره دانش آموزان در ارتباط با دروس مختلف مي باشد كه اين فعاليت ها در راستاي اهداف كلي تحصيلي شكل مي گيرد. در تعيين هدف هاي كلي و رفتاري تحصيلي موارد زير را در نظر بگيريد:

1ـ  براي خود اهداف مهم و عالي و ارزشمند تحصيلي تعيين كنيد. درست است كه از طريق تحصيل مي توان به پول و ماديات فراوان رسيد ولي شما درس را به خاطر ارزش سواد و علم و مدارك و مدارج بالاي علمي بخوانيد؛ اما اگر از تحصيل خود شغل و پول انتظار داشته باشيد ممكن است از وضعيت ديگران متأثر گرديده و انگيزه تحصيلي خود را از دست بدهيد؛ و شايد بعضي از دانش آموزان وضع مالي شان آن قدر خوب باشد كه انگيزه ها و اهداف مادي از تحصيل نداشته باشند. پس در درجه اول درس را به خاطر سواد و آگاهي و ارزش هاي بالاي علمي و اجتماعي و ارتقاي شخصيت خود بخوانيد كه اگر در هر شغلي هم مشغول شديد هرچه باسوادتر باكلاس تر و موفق تر خواهيد بود.

2ـ از تعيين اهداف خير واقع بينانه و آرماني و رويايي بپرهيزيد چون روياها به عمل تبديل نمي شوند. يعني با خود روراست باشيد و به اندازه توان خود براي مطالعه برنامه ريزي كنيد. توجه داشته باشيد كه برداشتن سنگ بزرگ نشانه نزدن است.

3ـ براي اوقات مطالعه و فراغت روزانه خود برنامه داشته باشيد و محتواي كتاب هاي درسي خود را با توجه به برنامه روزانه زمان بندي و بودجه بندي كنيد.يعني بگوييد در فلان روز، فلان ساعت، فلان اندازه درس به خصوصي را مطالعه مي‌كنم.

4ـ براي اوقات فراغت خود نيز حتماً برنامه ريزي كنيد. اين كار دو فايده دارد يكي اينكه نشاط و روحيه و پاداش دروني براي مطالعه در ساعات بعدي را كسب مي كنيد و ديگر اينكه والدين از ساعات فراغت شما مطلع گشته و حقوق فردي شما محترم شمرده مي شود.

5ـ اين شعار را حفظ كنيد: زندگي يعني عبرت از گذشته ـ لذت مشروع و معقول از حال ـ برنامه ريزي براي آينده

6ـ كار امروز را به فردا نياندازيد. در تصميم گيري جدي و در اجرا قاطع باشيد. اگر يك روز يا يك جلسه از بر نامه روزانه خود عقب افتاديد، فردايش حتماً جبران كنيد.

7ـ به خودتان ثابت كنيد كه هميشه در راه رسيدن به اهداف تحصيلي خود گام بر مي داريد. پس در عزم خود ثابت قدم باشيد.